Есента 1903 год. “Српскиот одбор за црквена и просветна пропаганда” во Битола на чело со В. Танасковиќ организира собирање на оружје и формирање на просрпски чети во Македонија.
Со цел за освојување што повеќе позиции и симпатии за српската пропаганда во Македонија а користејќи го моментот на погром по востанието и немоќ на македонските револуционерни сили, Србите одат понатаму.
По формирањето на “Главни одбор” во средината на 1903 год. тој бргу се организира и концентрира на конретните цели во Македонија.
За развој на четништвото во Македонија, Србите преку Главниот одбор во почетокот работат меѓу Македонците - емигранти во Србија.
Со ТМОРО во 1893 год., ќе се појави и поорганизирано македонската национална борба на македонскиот народ, за своја конечна слобода. Но токму ова ќе ги запали светлата за тревога во соседството.
Под “четници” се познати бројни припадници на четите активирани во Македонија за време на Српско-Турската војна 1877-78 год., оружено и материјално помагани за поуспешна борба со Турците.
“Арсеније Шијаковиќ – Јовану Ристиќу, Председнику Министарског савета и Министру иностраних послова.”
За ова состојба на српската пропаганда, најдобро се гледа од современиците од оваа пропаганда, кои ќе речат:
1845 год. – Кнежеството Србија, упатува тајни агенти во македонија н аисто така “тајна дејност”.
Српската пропаганда во Македонија е присутна речиси од самото осамостојување на кнежеството Србија, па до денес.
Анексија (Lat. “annectere” – припојување, спојување) е акт на еднострано припојување на туѓо подрачје кон некоја држава.
“Василици” е уште едно име за вршници за печење леб и други македонски традиционални јадења на македонскиот народ.
Набивањето на колец е најстрашната казна која Османлиите ја применувале обично кон ајдуците, востаници или разбојници.
И покрај тешките пљачки, разорувања и походи на разни народи, гладните години, чуми и напаствија кои оставиле трага на животот во Македонија, се чини дека ништо така разорно не влијаело како замјотресот од 518 година.
Во времето на големата чума од 1349 год. се израѓаат едно чудо суеверија се со цел бркање на чумата од човечкото тело, немоќно да се брани. Едно од тие суеверија е - “флагелантсвото” или “братсвото по камшик”.