Од записите и Хрониките уште од Византиско време но и подоцна на осамените хроничари, монаси, монахињи и др. црковни отци низ средновековна Македонија, меѓу другите поими се јавува и поимот – “Овнов рог” како мерка за време.

Македонија е далеку пред сите по бројот на ранохристијанските локалитети, пред сите Балкански држави а камо ли во Европски рамки.

Воените лукавства (eng, ruse, strategem, franc. strategeme, deception, ruse de guerre, ital. Stratagemma, germ. Kriegslist) се збир од активности со кои непријателот се доведува во заблуда за да постапува како што му одговара на противникот.