Овој неверојатно волшебен предел ги обединува манастирската мистика и човечката идеалност во еден свет кој ги надминува границите на рационалното спознание.

Манастирскиот комплекс го сочинуваат манастирската црква, костурницата, сместена до самата црква, сејменската одбрамбена кула, комплексот манастирски конаци, како и новоизградените гостински конаци. Црквата, најверојатно е настаната врз темелите на некоја постара базилика од XI век, поточно од 1021 година. За тоа се зборува во Зографскиот поменик. Постои голема веројатност, иконата на свети Јован Претеча да била насликана годината кога била подигната и живописана старата црква.

Манастирот, по се изгледа дека претрпел големи оштетувања и разорувања во времето на турското ропство. Денешниот изглед тој го добил во XIX век, кога воедно бил изведен и новиот живопис.

Новата црква е огромна, засводена е со високо издигната купола. Во нејзин состав има камбанарија. Изградена е од обработени блокови од бигор и покриена е со ќерамиди. Нејзината богата внатрешност ја сочинуваат фреските, иконите со иконостасот и нејзиниот дрвен инвентар во кој спаѓаат певниците, столовите, владичкиот трон, амвонот и др. Поголемиот дел од фрескописот, што се наоѓа во големата полукалота на куполата, е дело на познатиот фрескописец Дичо Зограф, којшто е автор на голем број фрески и икони во црквите ширум Македонија. Останатите фрески во помалата полукалота на куполата се настанати од раката на некој малку послаб зограф.

Во тремот на црквата, од левиот и десниот крај, во три зони се распоредени фрески што датираат од XIX век. Во првата зона се предадени фигури на Светци-испосници, додека пак втората зона ја исполнуваат сцени од животот на првите библиски луѓе, Адам и Ева и композицијата “Страшниот суд”.

Споменатиот иконостас на црквата “Свети Јован Бигорски” е еден од најубавите во нашата земја. Изработен е во ситна дрвена резба, и заедно со оној во црквата “Свети Спас” во Скопје, претставува извонредно уметничко остварување на афирмираните копаничарски мајстори Петре Филиповски-Гарката, неговиот брат Марко и Макариј Фрчковски. Тие не пропуштиле да ги претстават во резба своите ликови преку сцената на мајсторот во размислување и неговите содејци како делкаат. Оваа сцена е присутна на иконостасите во обете цркви во кои работеле овие мајстори.

Дрвениот иконостас е поделен во шест хоризонтални појаси. Првиот во основата е составен од правоаголни полиња на кои има орнаменти од флората и фауната. Вториот појас, во кој се поместени престолните икони, завршуваат со фигура на орел со раширени крилја. Третиот појас е поделен на три помали хоризонтални раздели во кои симетрично се распоредени ангели, гроздови и гранки од винова лоза и др. Над нив се наоѓаат два реда икони – празнични и со претстави на апостолите. Во централната партија се наоѓа големиот крст на којшто е претставено Христовото Распетие. На обете страни од крстот стојат фигури на змеј од чии усти се креваат иконите на св. Јован и св. Богородица. Интересна е претставата на танчерката Салома која е облечена во мијачка народна носија.

Манастирскиот амбиент го надополнуваат старите конаци со дрвените пространи чардаци и трпезаријата исполнета со автентичен инвентар од времето на изградбата. Годините се кон крајот на XVIII и почетокот на XIX век. Посебните гостински конаци нудат можност на секој од посетителите, под одредени услови, да остане подолго време и да ужива во прекрасните изгрејсонца на овој божествен предел.