И 3 месеци подоцна, пак без грижа на совеста, со одлуките на Берлинскиот конгрес, ја вратија Македонија во Османлиската империја

Таквата одлука македонскиот народ го разочара, тој ја изгуби довербата во праведноста на конгресот, во искреноста на политиката од големите сили и во односот на соседите кон македонското прашање.
Предлогот, согласно Чл. 23 и 62, на Македонија да и се даде политичка и верска автономија во рамките на Османлиската империја е дочекан како обична фраза, зашто овие решенија никого не обврзувале, ниту, пак санкционирале за нивното неизвршување.
По ова македонските дејци упатиле бројни протести и приговори на одлуките на Берлинскиот конгрес.
Со овие одлуки биле дефинирани границите на Османлиската империја, во чии рамки и е дадена можност да си ја средува внатрешната состојба како може и умее.
По ова во Македонија се влечат воени сили од Босна, од Србија и од Бугарија, но и нови од Турција.
Од централна област на европска Турција, Македонија станала нејзина погранична територија.
Тоа ангажирало бројни воени сили, ги заострило владеачкиот систем, даночната политика, казнените мерки, и сето тоа го влошило животот на македонскиот народ.

Единствен поволен услов било присуството на српските и руските воени сили на северната граница на Македонија и во новото Кнежевство Бугарија, како и создадената Руска зона на македонската територија во Горноџумајската околија.
Но и Чл. 23 и 62 од Берлинскиот конгрес, со кои Турција требало во Македонија да спроведе политичка, школска и верска реформа каква што е предвидена за Крит.
Близината на руската војска го зголемувала борбениот морал кај организаторите и востаниците, а во Чл. 23 и 62 се изнаоѓала меѓународно-правната можност за организирање и кревање на востание.